Odłam franciszkanów stawiający sobie za cel ścisłe zachowanie (łac. observa) reguły św. Franciszka z Asyżu. Za twórcę ruchu obserwanckiego uważany jest św. Bernardyn ze Sieny, a w Polsce Jan Kapistran - założyciel pierwszego polskiego klasztoru obserwanckiego w Krakowie (1453). W Poznaniu bernardyni osiedlili się w roku 1457, w Kaliszu - ok. 1465.