Puszcza Notecka / Czarnków
Kościoły: k1020. Kościół św. Marii Magdaleny w Czarnkowie
Kościół powstał w latach 1570-80 z fundacji Czarnkowskich, ówczesnych właścicieli miasta. Jest trójnawowy, pseudohalowy z wąskimi nawami bocznymi, frontową wieżą i kaplicami bocznymi. Z obu stron prezbiterium znajdują sie zakrystie a nad nimi loże kolatorskie. Przed prezbiterium kaplice Świętych Aniołów Stróżów (od pd.) i Biczowania Pana Jezusa (od pn.). Przy nawie pn. dodatkowo kaplica św. Antoniego. Naprzeciwko kaplicy nieużywana dziś kruchta z 1842 powstała w miejscu starszej (XVII w.), nad kruchtą wczesnobarokowy chórek z 1630, wsparty na dwóch kolumnach. W prezbiterium sklepienie kolebkowo-krzyżowe, w nawie - gwiaździste. Neogotycki chełm wieży pochodzi z roku 1855. W latach 1632-1821 kościół miał status kolegiaty.
Wyposażenie wnętrza barokowe. Ołtarz główny późnobarokowy z 1 poł. XVIII w. ; w 1844 umieszczono w nim obraz patronki kościoła, istniejący do dziś. Po obu stronach prezbiterium dwurzędowe stalle rokokowe z ok. 1768. Belka tęczowa barokowa, na niej grupa pasyjna z 1 poł. XVII w. . W nawach bocznych ołtarze późnobarokowe z 1 poł. XVIII w. ; w nawie pn. z obrazem MB Śnieżnej (ok. 1616, w srebrnej sukience z 1670), w nawie pd. z obrazem Świętej Rodziny, pochodzącym z warsztatu Hermana Hana (ok. 1630). Ambona i chrzcielnica rokokowe z 2 poł. XVIII w. , zwieńczone ozdobnym baldachimem.

Kaplica Świętych Aniołów Stróżów
Późnogotycka kaplica zwana też kaplicą Czarnkowskich, przylegająca do nawy od pd. tuż przed prezbiterium. Zbudowana na rzucie kwadratu w końcu XVI w., kryta sklepieniem krzyżowym pełni funkcję kaplicy epitafijnej Czarnkowskich. W ołtarzu kaplicy obraz Anioła Stróża przeprowadzającego dziecko nad przepaścią, przypisywany Hermanowi Hanowi (ok. 1630). We wnętrzu znajdują się ponadto: renesansowy nagrobek Macieja (zm. 1542) i Katarzyny (zm. 1551) Czarnkowskich dłuta Hermana von Hutte`a i Jana Zaręby, mosiężna, renesansowa płyta epitafijna fundowana przez Stanisława Czarnkowskiego, wykonana w 1602 r. przez Walentego Kuningha, oraz wczesnobarokowy sarkofag Sędziwoja Czarneckiego (zm. 1627) z jednym z najstarszych w Wielkopolsce portretów trumiennych.

Kaplica Biczowania Pana Jezusa
Dobudowana od pn. strony nawy tuż przed prezbiterium w 1 poł. XVIII w. , po podniesieniu kościoła do rangi kolegiaty. Zbudowana jest na rzucie prostokąta, kryta sklepieniem kolebkowo-krzyżowym, oddzielona od nawy kutą żelazną kratą. Fundatorką kaplicy była Zofia z Herbertów Czarnkowska. W kaplicy zobaczyć można obraz ze sceną poprzedzajacą biczowanie, pod nim charakterystyczne tabernakulum z literami Alfa i Omega (początek i koniec). Na przeciwnej ścianie obraz Golgoty, pod którym znajduje się ozdobna ława kolatorska. Kaplica pełniła niegdyś funkcje kaplicy grobowej Czarnkowskich.

Kaplica św. Antoniego
Barokowa[1], dostawiona do nawy pn. ok. 1657 r. z fundacji Mikołaja i Anny Swiniarskich, kryta kopułą z latarnią, oddzielona od nawy kutą żelazną kratą z 1757 r. Wewnątrz ołtarz z obrazem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem Jezus na ręku i figurami św. Jana Nepomucena i NMP Niepokalanie Poczętej po bokach. Kaplica pełniła funkje kaplicy grobowej Swinarskich - w krypcie pod nią znajdują się trumny fundatorów oraz trójki ich dzieci.

[Data utworzenia: 11 listopada 2011]


k1020. Kościół św. Marii Magdaleny w Czarnkowie

Przypisy:
[1] W Wikipedii kaplica ta określana jest jako kaplica św. Jana Nepomucena.

Powiązania 


Zobacz: Wszystkie zdjęcia tej serii.
Link zewn.: Wikipedia.
Literatura: AZA str. 104, 155 str. 27, Lit. 2.14. str. 28, Lit. 6.21, Lit. 9.1. str. 7.
Rejestr zab.: 69/31 AK z dnia 04/03/1931.