Przemęcki Park Krajobrazowy / Przemęt
Artykuły: t1800. Historia cystersów w Przemęcie
X-XI w.Powstaje gród kasztelański w Przemęcie.
1210Książę Władysław Odonic oddaje klasztorowi cystersów z Pforta k/Nauburga duży obszar w kasztelanii przemęckiej pod nowe opactwo. Do lokalizacji klasztoru nie doszło.
1278Wojewoda poznański Benjamin Zaremba uzyskał zatwierdzenie swej fundacji klasztoru Cystersów w Wieleniu u książąt braci Bolesława Pobożnego i Przemysła II.
1285Cystersi z Paradyża przejmują Wieleń wraz z 7 wsiami. Siedzibą klasztoru był zapewne dzisiejszy Kaszczor zwany Antiquum Claustrum i Wieleń zwany Lacus Sanctae Mariae.
XIII w.Założenie miasta Przemęt (przed rokiem 1303).
1406Odnowienie praw miejskich przez króla Władysława Jagiełłę - oppidum.
03-07-1408Król Władysław Jagiełło darowuje klasztorowi wieleńskiemu Przemęt z wyjątkiem grodu oraz 4 wsie: Przedmieście, Błotnicę, Radomierz i Sączkowo.
1409Cystersi wykupują Przemęt z "zastawu" oraz budują nowy klasztor i kościół.
14-04-1418Opat i konwent klasztorny przenoszą się z Wielenia do Przemętu.
1423Wieleń zostaje prepozyturą cysterską. W Przemęcie powstaje drugi kościół św. Andrzeja; przy części pierwotnej parafii pozostaje kościół św. Piotra. Dokument erekcji parafii miejskiej św. Andrzeja nie zachował się. Pierwszym jej plebanem był Mikołaj Wańka, wspominany już w 1422 r.
1440Pleban św. Piotra Stanisław Mader traci prawa parafialne nad Kluczewem na rzecz plebana św. Andrzeja, Mikołaja Wańka.
1510Parafia św. Piotra pobierała meszne ze Starkowa i Radomierza, a dziesięcinę z Barchlina. Parafia miejska pobierała meszne z Przemętu, Zaborowa, Siekowa, Kluczewa, Sączkowa, a dziesięcinę z Przedmieścia.
XVI w.Znaczenie parafii św. Piotra upada na rzecz parafii miejskiej św. Andrzeja.
1604Zakonnicy wznoszą w Przemęcie murowany klasztor.
1649Połączenie parafii św. Piotra i św. Andrzeja. Dodanie do tytułu św. Piotra drugiego - św. Pawła; kościół jednak podupada. Dźwignął go z ruiny ks. bp Maciej Kurski, sufragan poznański.
1651Opat Zygmunt Suliński rozpoczyna budowę nowego kościoła klasztornego Ścięcia św. Jana Chrzciciela. Budowę kontynuują opaci Mikołaj Żegocki i Aleksander Koszanowski. Plany kościoła sporządzili włoscy architekci Jerzy i Jan Catenazzi.
1690Ukończenie budowy kościoła.
1725Budowa hełmów wież.
1742Pożar kościoła i budynku klasztornego.
1743Obniżenie dachów, nowe szczyty świątyni i pokrycie blachą.
1758-1759Odbudowa sklepień świątyni staraniem opata Hieronima Turno.
1792Burza strąca hełm południowej wieży kościoła.
1796Przemęt traci prawa miejskie.
1802Pożar kościoła św. Andrzeja i częściowo domów przy rynku.
13-06-1803Nabożeństwa parafialne przeniesiono do kościoła klasztornego św. Jana Chrzciciela.
1805Cystersi przestają być właścicielami Przemętu. Kościół klasztorny zostaje kościołem parafialnym.
1836Kasata zakonu cystersów przez rząd pruski.
1883-1886Gruntowna renowacja kościoła, m.in. odkrycie zamalowanej polichromii.
po 1914Częściowa rozbiórka klasztoru. Z zespołu klasztornego zachowano: kościół, krużganek klasztorny przylegający do kościoła od południa oraz wolnostojące skrzydło klasztoru na południe od kościoła, pozostałość założenia czworobocznego wokół wirydarza.
1941Okupant hitlerowski zamknął kościół i zamienił go na magazyn.
1945-1947Otwarcie kościoła i jego remont staraniem ks. proboszcza i radcy Gracjana Siudy. Oubudowa kościoła św. Piotra.
1954-1958Remont kościoła poklasztornego pod nadzorem ks. Stanisława Kalka.
1959Z okazji jubileuszu 60-lecia ks. kanonika G. Siudy parafianie zbudowali kaplicę Matki Boskiej Częstochowskiej w dawnym wirydarzu.
1984Uroczyste zakończenie odbudowy zrzuconej przez burzę w 1792 r. wieży.
1985-1988Remont i malowanie kościoła.

[Data utworzenia: 31 sierpnia 2011]

Przypisy:
[1] Historia cystersów za książeczką "Pocysterski kościół w Przemęcie".

Powiązania 


Literatura: Lit. 3.10.