Grodzisk - Nowy Tomyśl / Grodzisk Wielkopolski
Kościoły: k0209. Kościół św. Jadwigi w Grodzisku Wlkp.
Najcenniejszym zabytkiem Grodziska jest bez wątpienia kościół farny pw. św. Jadwigi. Najstarsza wzmianka o kościele grodziskim pochodzi z 1401 roku, choć przypuszcza się, że założenie parafii miało miejsce w XIII w. (po 1267 r.). Pierwotny kościół był drewniany, po 1426 roku wzniesiono świątynię gotycką, murowaną z cegły. Z gotyckich pozostałości na zewnątrz widoczne są trójboczne zamknięcia prezbiterium oraz zarysy ostrołukowych portali w fasadach płn. i płd. W I poł. XVII w. kościół przebudowano wg projektu Krzysztofa Bonadury Starszego, Włocha działającego w Wielkopolsce. Projekt wzorowano na kościele Santa Giustina w Padwie. Poświęcenia kościoła dokonano w 1649 roku, a przebudowę ukończono dopiero w 1672 r. W 1752 roku w wieżę kościoła uderzył piorun, w 1769 roku został zniszczony hełm wieży, a w 1864 spaliła się kopuła, odrestaurowana w rok później. W 1865 wykonano nowe zwieńczenie wieży i dobudowano od strony pd. nową zakrystię. Podczas okupacji hitlerowskiej kościół zamieniono na magazyn. W 1944 Niemcy zerwali miedzianą blachę z głównej kopuły.

Świątynia jest jednonawowa z parami kaplic po obu stronach nawy, tworzącymi nieco nietypowy transept. Prezbiterium i kaplice kryte są kolistymi kopułami. Nad największą kopułą prezbiterium wznosi się blaszana figura św. Floriana z herbem i inicjałami ostatniego fundatora kościoła oraz datą ukończenia prac. Od zach. do nawy przylega zwieńczona attyką i chełmem wieża z kruchtą. Na ścianach zewn. świątyni znajdują się epitafia. Elewacje zdobione są szeregiem nisz i wnęk, częstych w budowlach Bonadury.
Główny ołtarz jest późnobarokowy, ołtarze w kaplicach bocznych - rokokowe. Obraz Matki Boskiej Różańcowej w ołtarzu jednej z prawych kaplic, pędzla Bartłomieja Strobla – nadwornego malarza króla Władysława IV - pochodzi z 1640 roku. Ambona jest późnorenesansowa (1 poł. XVII w.), rzeźby Aarona i Mojżesza na chórze z 1 poł. XVIII w. Krucyfiks w kruchcie pod wieżą pochodzi z ok. 1610-20 roku i jest częścią dawnej belki tęczowej, drugi - w kruchcie bocznej - 1 poł. XVII w.
[Data utworzenia: brak informacji]


k0209. Kościół św. Jadwigi w Grodzisku Wlkp. [wszystko]

Powiązania 
Adres: ul. Kościelna.
Zobacz: Wszystkie zdjęcia tej serii.
Link zewn.: Wikipedia.
Literatura: Lit. 2.21. str. 27, AZA str. 216, Lit. 6.25, Lit. 9.8. str. 37.
Rejestr zab.: 2497/A z dnia 17/01/1953.