Posąg wykuto zapewne podczas prac na zespołem grobowym Chefrena w całości z jednego (lecz, niestety, niejednorodnego) bloku piaskowca pozostałego w wyrobisku od czasu budowy wcześniejszej piramidy Cheopsa. Ma długość ponad 70 m i wysokość ok. na 20 m. Wielokrotnie zasypywany przez piaski był odkopywany i odnawiany już w starożytności, m. in. w czasach XVIII dynastii kiedy (zapewne) Totmes IV umieścił stellę z legendą legalizujacą jego panowanie. Chociaż jego istnienie było znane "od zawsze", dla współczesnych odkryła go wraz z całą kulturą starożytnego Egiptu wyprawa Napoleona (D.V. Denon). Od czasu odkopania w pobliżu posągu świątyni Chefrena (1853) uważa się, że twarz posągu przedstawia tego właśnie faraona. Niejednorodność materiału sprzyja niszczeniu zabytku, co przyspiesza nadejście końca świata - nastąpi, gdy głowa sfinksa odpadnie od tułowia (tak przynajmniej głosi jedna z egipskich legend). Sfinksa najdogodniej jest podziwiać z rampy procesyjnej zaczynającej się przy świątyni Chefrena; latem 2007 r. wejście na teren leżący bezpośrednio u stóp posągu było zamknięte. Sfinks w starożytnym Egipcie był symbolem władzy królewskiej. Przedstawiano go jako postać leżącego lwa z ludzką głową, często z twarzą faraona. Egipski sfinks (w odróżnieniu np. od summeryjskiego) nie ma skrzydeł. W sztuce starożytnego Egiptu poza posągiem z Gizy znane są również przyświątynne aleje sfinksów np. w Karnaku i przy świątyni królowej Hatszepsut na Zachodnim Brzegu.