Małopolska, Tatry i Podhale / Zakopane
Kościoły: kpT12. Zespół kościoła na Pęksowym Brzysku w Zakopanem
W skład zespołu wchodzą: stary kościół parafialny, kamienna kapliczka, cmentarz i ogrodzenie.

Kościół św. Klemensa i MB Częstochowskiej w Zakopanem
Niewielka świątynia wzniesiona w 1847 r. z modrzewiowego drewna z fundacji ówczesnej właścicielki dóbr zakopiańskich, Klementyny Homolacsowej przez miejscowego cieślę, Sebastiana Gąsienicę-Sobczaka, rozbudowana w latach 1950-51 za sprawą pierwszego proboszcza Zakopanego, ks. Stolarczyka (powiększono nawę i dobudowano wieżę). Budynek konstrukcji zrębowej z dwuczęściową nawą (efekt rozbudowy), wieloboczne zamkniętym prezbiterium, kruchtą z wieżą nad nią i zakrystią przylegającą do prezbiterium. Dach kryty gontem, dwukalenicowy, z wieżyczką na sygnaturkę. We wnętrzu ołtarz główny i dwa ołtarze boczne z 2 poł. XIX w. , wszystkie autorstwa rzeźbiarza ludowego, Wojciecha Kułacha-Wawrzyńcoka. Pierwotny obraz św. Klemensa w ołtarzu głównym zastąpiono w 1930 kopią obrazu MB Częstochowskiej, zmieniając również tytuł kościoła[1]; w ołtarzach bocznych pozostały pierwotne obrazy MB i św. Stanisława. Antepedia ołtarzy pochodzą z czasu renowacji kościoła w poł. XX w. i są autorstwa Karola Kłosowskiego i Marii Bujakowej.
W 1863 wybudowano przy kościele drewniana dzwonnicę, rozebraną przed I wojną światową podczas regulacji ul. Nowotarskiej.

Kaplica św. Andrzeja i św. Benedykta w Zakopanem
Niewielka kamienna kapliczka przy starym kościele parafialnymkryta gontem, wystawiona w pocz. XIX w. przez Pawła Gąsienicę, podobno za dutki pochodzące ze zbójnictwa. Odnowiona w 1961, poświęcona w tymże roku przez ks. Stolarczyka. Przed budową kościoła odprawiano w niej msze - pierwsze w Zakopanem.
W niszach scian umieszczono figurki patronów kapliczki, na scianach - symbole czterech ewangelistów. Budynek kryty jest gontem, dach zwieńczony sygnaturką.
Obecnie wejście do kaplicy zamknięte jest kratą i można ją podziwiać jedynie z zewnątrz.

Cmentarz na Pęksowym Brzysku w Zakopanem
Najstarszy zakopiański cmentarz, powstały w latach 50-tych XIX w. (rok 1848 podany na tablicy przy wejściu jest błędny). Nazwa Pęksowy Brzyzek pochodzi od nazwiska ofiarodawcy ziemi pod cmentarz - Jana Pęksy i oznacza podcięty, stromy teren położony nad rzeką lub potokiem. Przy cmentarzu znajduje się kościół św. Klemensa oraz kaplica św. Andrzeja.

[Data utworzenia: 01 listopada 2013]


kpT120. Kościół św. Klemensa i MB Częstochowskiej w Zakopanem [wybrane]

Przypisy:
[1] Stary kościół zakopiański poświęcono św. Klemensowi na cześć fundatorki, Klementyny Homolacsowej. Widocznie w 1930 r. wdzięczność górali zakopiańskich za własną parafię i kościół już wygasła.

Powiązania 

Adres: ul. Kościeliska.
Zobacz: Zdjęcia zespołu kościoła na Pęksowym Brzysku: [wszystko], [wybrane], [z zewnątrz], wnętrze kościoła św. Klemensa oraz cmentarz.
Link zewn.: Wikipedia.
Literatura: AZA str. 546, Lit. 9.15. str. 170, Lit. 3.12. str. 292.
Rejestr zab.: A.K.I/349/31 z dnia 05/11/1931.