iNa08. Dezydery Adam Chłapowski (1788-1879)
Urodzony 23 maja 1788 w Turwi lub Śmiglu jako syn starosty kościańskiego Józefa i Urszuli z domu Moszczeńskiej. Generał, ziemianin, działacz gospodarczy i polityczny, propagator nowoczesnych zasad gospodarki rolnej.
Karierę wojskową rozpoczął Chłapowski jako kadet w pułku dragonów pruskich. Ukończył oficerów inspekcji berlińskiej, jednak udało mu się uniknąć udziału w wojnach po stronie Prus. Po zdobyciu BerliNa przez Napoleona przyjechał do Poznania i wstąpił do gwardii honorowej cesarza. Za kampanię 1907 otrzymał krzyż Virtuti Militari i francuską Legię Honorową. Podczas oblężenia Gdańska trafił do niewoli pruskiej. Po odzyskaniu wolności zostaje adiutantem Jana Henryka Dąbrowskiego, później oficerem ordynansowym Napoleona; otrzymuje też tytuł barona. Jako oficer armii napoleońskiej brał udział w kampaniach: hiszpańskiej, austriackiej, rosyjskiej i saskiej, podczas której poprosił o dymisję (po usłyszeniu o planie przechandlowania carowi Księstwa Warszawskiego w zamian za pokój).
Do Polski wrócił w 1915 r. Osiadł w rodzinnej Turwi zajmując się prowadzeniem majątku. Dla pogłębienia wiedzy wyjechał do Anglii (1818-19). Jego osiągnięcia w dziedzinie gospodarki rolnej spowodowały, iż został zaproszony na konferencję w Berlinie poświęconą reformie agrarnej w Prusach.
W 1821 żeni się z Antoniną Grudzińską, siostrą Joanny - żony wielkiego księcia Konstantego. W latach 1827 i 1830 był posłem sejmu Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Współzałożyciel Ziemstwa Kredytowego i Towarzystwa Ubezpieczeń od Ognia. Uwięziony na kilka miesięcy za udział w powstaniu listopadowym, w którym dosłużył się rangi generała. Po upadku Wiosny Ludów (w której też brał udział) został członkiem Izby Panów - wyższej izby parlamentu pruskiego. Zmarł 27 marca 1879 r. w Turwi; spoczął na cmentarzu przykościelnym w Rąbiniu.
Wśród współczesnych Chłapowski znany był z surowości zasad i ultrakatolickich poglądów, ceniono go jednak jako doskonałego gospodarza i patriotę. Helena Modrzejewska, żona Karola Bodzenty Chłapowskiego (dalszego krewnego Dezyderego), wspominała po latach przerażenie, jakim napełniała ją myśl o koniecznej wizycie w Turwi, celem oficjalnego przedstawienia głowie rodu.
[Data utworzenia: brak informacji]


Powiązania 
Artykuł: Helena Modrzejewska a poglądy Dezyderego Chłapowskiego
Link zewn.: [genealogia].