Śląsk i Zagłębie / Wilkocin
Budynki i budowle: bpZ10. Poradziecki schron w Wilkocinie
Schron stanowi część poradzieckiego kompleksu wojskowego zbudowanego w okresie zimnej wojny na potrzeby Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej (3 Frontu Zachodniego). Pełnił funkcję centrum łączności i schronu dowodzenia. Zbudowany jako konstrukcja żelbetowa na powierzchni ziemi został przykryty warstwą piasku i zamaskowany posadzonym nad schronami lasem. Przy schronie są też budynki nadziemne oraz asfaltowy plac (apelowy?) z prowadzącą do niego (również asfaltową) drogą. Z istniejącej niegdyś kolejowej bocznicy zachował się jedynie nasyp.
Stan zachowania konstrukcji schronu jest b. dobry, jednak nie zachowało się wyposażenie: części ruchome wywieźli Rosjanie w 1992, elementy stalowe (w tym wszystkie drzwi pancerne) oraz kable i rury rozkrali szabrownicy. Wewnątrz widoczne są ślady przebudowy schronu - być może w związku ze zmianą jego przeznaczenia.

Schron został w ostatnich latach przystosowany na schronisko dzienne i zimowe dla nietoperzy:

  • uszczelniono większość otworów zewnętrznych (w celu zmniejszenia ruchów powietrza),
  • zwiększono wilgotność wewnątrz budowli przez stworzenie suchych zbiorników wodnych, czyli grubej warstwy wilgotnego piasku na podłogach niektórych pomieszczeń,
  • zamontowano "domki" dla nietoperzy oraz
  • zamknięto część pomieszczeń przed dostępem osób niepowołanych.

    Niektóre z pomieszczeń zostały udostępnione dla zwiedzających i oznakowane w celu ułatwienia orientacji. Odszukanie budowli nie stanoi problemu: w Wilkocinie są tablice informacyjne, a od szosy Przemków - Wilkocin - Wysoka poprowadzono czarnoznakowany szlak turystyczny.
    Kompleks leży na terenie Przemkowskiego PK, na pn. skraju Przemkowskiego Wrzosowiska.
    [Data utworzenia: 12 września 2012]